|
|
Franciszek Morawski
Okręt zamarzły.
Ostrym się mrozem morskie ścięły wody
Gdzieś w zatropicznej oceanu stronie,
I nieprzejrzane opasały lody
Okręt w nieznane zapędzony tonie.
Długo on ścięte pruł, łamał lazury,
Długo piersiami walczył żelaznymi;
Aż ów lód w groźne popiętrzył się góry,
Otoczył więźnia i zamknął go nimi.
I wszyscy zmilkli... zbledli przerażeni,
Kilka łez padło... reszta osłupiała,
Do zimnych, martwych podobna kamieni,
W kształcie posągów na pokładzie stała.
Chwilę rozpaczy zmierzyli się wzrokiem,
I znów ich oczy w straszny grób się wryły;
Noc jak pośmiertnym pokryła ich mrokiem,
I dzikie wichry pieśń pogrzebną wyły.
Tutaj więc umrą, — umrą bez pamięci,
I żadnej o nich nie zostanie wieści;
Umrą od ludzi, od świata odcięci...
I w ryk się jeden zlały ich boleści!
Ach! wczoraj jeszcze tak szeroko brzmiące
Z nawy ich pieśni radosne się lały;
A stron tych echa snem odwiecznym śpiące,
Po raz się pierwszy z dziwem przebudzały.
Złote płynącym snuły się marzenia;
Tam młoda miłość rojąc dzień zamęścia,
Na nocne niebios patrząc się sklepienia
Gwiazdy swojego uglądała szczęścia.
Tu dumne złotem indyjskim Bretony
Wiozły z tryumfem skarby nieprzebrane;
Tam znów dwóch mędrców wiodło spór uczony
O sfer tych cuda nauce nieznane.
Był tam i kapłan, starzec świętym zwany,
W którym swój szczytny płomień Bóg rozżarzył
W myśli on dzikie nawracał pogany,
A sam dla siebie krzyż męczeński marzył.
Wszyscy ci, wszyscy w tej strasznej otchłani
Znikli, mas mroźnych ściśnięci obwodem;
Tak szybko — srodze — żywo pogrzebani,
Wparci w jar lodu i zapchani lodem.
Nie doszły ucha ludzkiego ich jęki,
Ścieliły jak gdyby za wieczności progiem;
Straszliwy obraz ich zgonów i męki
Przed samym tylko rozwijał się Bogiem.
Ileż w ich domach odtąd sierot było,
Łóż owdowiałych — niewiedzących o tem;
Ileż to nawet ziemią się pokryło
Za cór i synów tęskniących powrotem!
Zdawna już, zdawna był ów okręt zginął,
A wciąż w portowych czekano nań grodach;
Nie jeden żeglarz próżno świat opłynął,
Po niezmierzonych śledzący go wodach.
Aż za lat kilka jakaś nawa śmiała
W te same morza pędząca zuchwale,
Straszne, dziwaczne zjawisko ujrzała,
Którem wzruszone kołysały fale.
Jakąś potworną masę, ogrom dziki,
Zwaliska w tłumnym leżące nieładzie..
Gdy nagłe z przodu ozwały się krzyki:
Okręt! ach okręt! — ludzie na pokładzie!
A gdy tak wryto oczy zadumione...
Boże! jakież to obrazy straszliwe —
Pogniłe żagle, maszty obalone,
I jakieś mary! widma przeraźliwe!
Ludzie ci zmarli — lecz jak żywi byli:
Zimno ich ciałom zepsuć się nie dało;
Każde jak było w zgonu swego chwili,
W takiej postawie po śmierci zostało.
Patrz! tego postać jakby skamieniała,
Włosy jak gdyby przestrachem się wzniosły:
Twarz na pół czarna, na pół zzieleniała,
I cały jakimś sinym mchem obrosły.
Siedzi i pisze — i w tej chwili właśnie,
Kiedy te słowa na papier położył:
Ostatnia iskra na ognisku gaśnie —
Zmarzł z piórem w ręku — i więcej nie ożył.
Tu drobne trupy w tych trupów objęciu,
Dzieci to matek tulone ramieniem;
Każda ku swemu schylona dziecięciu
Zda się ostatniem rozgrzewać je tchnieniem.
Któż to z tym srogim rozpaczy wyrazem
W całej ohydzie wściekłego szaleńca?
Pierś samobójczym przeszyta żelazem
Sprośna, obmierzła dzikość potępieńca.
Sam on tu jeden z swoją zbrodnią leży,
W krwi swej zamarzły — reszta z kornem czołem
Jakiegoś starca w zakonnej odzieży
Klęczących trupów otoczyła kołem.
Wznosi on dotąd jeszcze krzyż zbawienia,
Jakby chciał obraz sroższych mąk wystawić,
I w wielkiej, szczytnej chwili rozgrzeszenia
Raz ich ostatni na śmierć błogosławić.
Pływał ów okręt, pływał długo jeszcze,
Jak pomnik groźny Wszechmocnego woli;
Widmo step wodnych, tak straszne, złowieszcze,
Obraz najsroższą na morzach niedoli.
Widział go niegdyś jakiś majtek stary,
Dziś już grobowym pokryty kamieniem,
I on to o nim z całą prawdą wiary
Wieczór w swej chacie opowiadał z drżeniem.
A gdy już wszystkie światła i źrenice
Zgasły z ostatniem ogniska płomykiem,
Długo w noc trwożne marzyły dziewice
I dzieci ze snu zrywały się z krzykiem.
|
|
|
 Dwór Drobnin
 Kościół Pawłowice
 Dwór Oporowo
 Kościół Drobnin
 Pałac Pawłowice
 Kościół Oporowo
 Pałac Garzyn
 Dwór Lubonia
 Pałac Górzno |
|
