Marca 28 2024 15:18:25
Nawigacja
· Strona główna
· FAQ
· Kontakt
· Galeria zdjęć
· Szukaj
NASZA HISTORIA
· Symbole gminy
· Miejscowości
· Sławne rody
· Szkoły
· Biogramy
· Powstańcy Wielkopolscy
· II wojna światowa
· Kroniki
· Kościoły
· Cmentarze
· Dwory i pałace
· Utwory literackie
· Źródła historyczne
· Z prasy
· Opracowania
· Dla genealogów
· Czas, czy ludzie?
· Nadesłane
· Z domowego albumu
· Ciekawostki
· Kalendarium
· Słowniczek
ZAJRZYJ NA


WŁADYSŁAW LESTER - PIERWSZY WÓJT GMINY KRZEMIENIEWO

80 lat temu, na podstawie rozporządzenia prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z dnia 19 stycznia 1928 roku „O organizacji i zakresie działania władz administracji ogólnej”, powstały tzw. obwody wójtowskie. Wśród tych nowych jednostek administracyjnych znalazł się również obwód wójtowski w Krzemieniewie, na czele którego z woli wyborców stanął Władysław Lester. Stanowisko to pełnił on aż do wybuchu II wojny światowej.

Władysław Lester urodził się 27 marca 1898 roku w Łoniewie. Jego rodzice, Wojciech i Wiktoria (z domu Prałat) posiadali tam piętnastohektarowe gospodarstwo rolne, które w rękach tego rodu pozostaje do dzisiaj. Władysław, który był najstarszy, miał jeszcze czworo rodzeństwa: Franciszka, Franciszkę, Weronikę i Jana (zmarłego w niewoli podczas II wojny światowej). Wychowanie w tym domu było dość surowe, a dodatkowo jeszcze oparte na wartościach chrześcijańskich i umiłowaniu polskości. Przełożyło się to później na obywatelską postawę Władysława, który po dość krótkim epizodzie służby w armii niemieckiej podczas I wojny światowej, od końca 1918 roku bardzo aktywnie włączył się w działalność niepodległościową. Na wieść o wybuchu Powstania Wielkopolskiego, porzucił służbę w armii zaborczej i wstąpił w Poznaniu do Polskiej Organizacji Wojskowej. W walkach powstańczych był żołnierzem kompanii gostyńskiej Grupy „Leszno”. Rozkazem z 6 marca 1919 roku Dowództwo Główne wojsk powstańczych postanowiło utworzyć z oddziałów Grupy „Leszno” 6 Pułk Strzelców Wielkopolskich, którego dowodzenie powierzono porucznikowi Bernardowi Śliwińskiemu. Władysław Lester został wcielony do 8 kompanii tego pułku i brał później udział w zajmowaniu Pomorza (między innymi Bydgoszczy) oraz wojnie polsko-bolszewickiej (rejon Berezyny, Stodoliszcze). W czasie odwrotu ze wschodu dostał się do niewoli, z której udało mu się jednak uciec. W wojsku pozostawał do roku 1921, kiedy to został zdemobilizowany i wrócił do domu w stopniu szeregowca.
8 lipca 1923 roku Władysław Lester ożenił się z Józefą Galon z Krzemieniewa, gdzie też zamieszkał pod ówczesnym numerem 12. Wspólnie z żoną prowadzili gospodarstwo rolne (15 ha) i zajmowali się wychowywaniem dość sporej gromadki dzieci: Leokadii, Stanisława (zmarł w dzieciństwie), Zofii, Moniki, Kazimierza, Edmunda i Teresy. Od samego początku swojego pobytu w Krzemieniewie, Władysław Lester zasłynął ze swojej pracowitości i wielkiej pasji społecznikowskiej. Jako były powstaniec i żołnierz z czasów wojny z bolszewikami, współtworzył na terenie tej miejscowości Koło Związku Weteranów Powstań Narodowych oraz Związek Rezerwistów i Związek Strzelecki. Był także jednym ze współzałożycieli miejscowej Ochotniczej Straży Pożarnej, powstałej 12 września 1926 roku (pełnił w niej funkcję przodownika oddziału ratunkowego). Udzielał się również jako przewodniczący w miejscowej Radzie Szkolnej. Ta jego działalność została dość szybko zauważona przez mieszkańców Krzemieniewa wśród których, mimo dość młodego wieku, zaczął się cieszyć szacunkiem i zaufaniem. Mając ogromne poparcie społeczne w roku 1928 został wybrany wójtem dla obwodu wójtowskiego w Krzemieniewie. Na tym stanowisku (piastowanym społecznie) dał się poznać z jak najlepszej strony, a podejmowane przez niego decyzje zawsze były bardzo wyważone, co z kolei przekładało się na sprawne funkcjonowanie wszystkich części składowych wójtostwa. Siedzibę dla urzędu, który pełnił urządził we własnym domu. W 1935 roku po kolejnej reorganizacji samorządu terytorialnego (na podstawie ustawy z dnia 23 marca 1933) powstała gmina Krzemieniewo, a na jej czele stanął znowu Władysław Lester. W tym też czasie, jako człowiek bardzo religijny, zaangażował się mocno w tworzenie parafii i budowę kościoła w Drobninie. Potrafił jako urzędnik współpracować z mniejszością niemiecką zamieszkującą na tym terenie. Jednego z mieszkańców Krzemieniewa narodowości niemieckiej, Reinscha, zatrudnił nawet jako gońca. Dzięki temu udawało się aż do wybuchu II wojny światowej unikać zadrażnień o charakterze narodowościowym i religijnym wśród mieszkańców gminy.
Władysław Lester nie dbał o honory i zaszczyty, ale szczególnie mocno cenił sobie otrzymany decyzją wojewody poznańskiego Adama Maruszewskiego z dnia 29 września 1938 roku, Brązowy Medal Za Długoletnią Służbę.
1 września 1939 roku po wybuchu II wojny światowej większość Polaków z Krzemieniewa podjęła decyzję o ewakuacji na wschód. Wśród nich była również rodzina Lesterów. Po dotarciu do Księginek, Władysław Lester postanowił jednak wrócić do Krzemieniewa. Tutaj, 27 września 1939 roku został aresztowany. Miało to związek z odmową podpisania przez niego, jako pełniącego urząd wójta, rozkazu rozstrzelania jednego z członków nieformalnej polskiej policji porządkowej, która powstała w Krzemieniewie na początku września 1939 roku. Wójt Lester osadzony został w piwnicy u Hofmanna, służącej za prowizoryczny areszt, gdzie przetrzymywano wtedy również Antoniego Woźniaka i Stanisława Dudkowiaka. Stamtąd najpierw trafił do więzienia we Wrocławiu, a 16 października 1939 roku wywieziono go do obozu koncentracyjnego w Buchenwaldzie, gdzie otrzymał numer 10147/3229. 7 marca 1940 roku przeniesiony został do obozu w Mauthausen – numer obozowy 2514, skąd 22 września 1940 roku trafił do podobozu w Gusen. Tam, na skutek straszliwych warunków i wyczerpującej pracy 10 marca 1941 roku o godzinie 9:30 zmarł. W oficjalnym piśmie, jakie otrzymała rodzina (żona wójta z córkami przebywała wtedy w Tomaszowie Mazowieckim, synowie najpierw w Łoniewie, a później w Pawłowicach i Lesznie), za przyczynę śmierci podano zapalenie płuc. Krótko potem do Łoniewa dotarła z Mauthausen przesyłka zawierająca urnę z prochami Władysława Lestera, za którą zresztą władze niemieckie pobrały opłatę. Urnę tę pochowano na cmentarzu w Osiecznie, w grobie Jana Lestera.
Po wojnie (marzec 1945) wdowa po Władysławie Lesterze, Józefa, powróciła wraz z dziećmi do Krzemieniewa i w dalszym ciągu zajmowała się rolnictwem. W 1961 roku sprzedała gospodarstwo, przeniosła się do Poznania, gdzie 2 stycznia 1981 roku zmarła. Pochowana została na cmentarzu na Miłostowie.

Elżbieta i Jerzy Kownaccy

Zdjęcia:
Wójt Lester wśród krzemieniewskich strażaków.
Władysław Lester wśród członków Związku Weteranów Powstań Narodowych R.P. Koła Krzemieniewo.
Skan dyplomu przyznania wójtowi Lesterowi Brązowego Medalu Za Długoletnią Służbę.
Skan pisma z archiwum obozu w Mauthausen z 1995 roku.

Ponadto:
Wspomnienia córki Teresy z odwiedzin terenu byłego obozu w Mauthausen w 1978 i 1992 roku.

----------------------------------------------------------------------------------------------
Na podstawie rozmów z synami Władysława Lestera – Kazimierzem i Edmundem, informacji uzyskanych od Franciszki Cichowlas i Zofii Skrzypczak oraz Jarosława Wawrzyniaka.


WARTO ZOBACZYĆ
Dwór Drobnin

Kościół Pawłowice

Dwór Oporowo

Kościół Drobnin

Pałac Pawłowice

Kościół Oporowo

Pałac Garzyn

Dwór Lubonia

Pałac Górzno
Wygenerowano w sekund: 0.00 6,172,789 Unikalnych wizyt